მათ სოფელში ზამთარი ყოველთვის მკაცრი იყო: მუხლამდე თოვლი, ნოემბერში მდინარე იყინებოდა და ბავშვებს უყვარდათ გაყინულ ზედაპირზე სრიალი, მიუხედავად იმისა, რომ უფროსები გამუდმებით აფრთხილებდნენ: „შუასთან ახლოს არ მიხვიდე! თხელია!“ მაგრამ ვინ უსმენს უფროსებს, როცა რვა წლის ხარ, ძველი ციგურები გაქვს და მთელი დღე თავისუფალი ხარ?
იმ დღეს, ბიჭი, სახელად თომასი (თუ გნებავთ, შემიძლია სახელი შევცვალო ან საერთოდ წავშალო) მარტო წავიდა სასეირნოდ. დედამისს ეგონა, რომ ეზოში თამაშობდა. მან გადაწყვიტა მდინარემდე ფეხით წასულიყო: მეთევზეს ეყურებინა და ყინულზე თოვლის ბურთები ესროლა. ყინვა მსუბუქი იყო, ყინული ზოგან ნაცრისფერი, მაგრამ ბიჭმა მაინც დააბიჯა.
თავიდან ფრთხილად. შემდეგ უფრო თამამად. შემდეგ გაიქცა.
და უცებ – ხრაშუნა.
ტკაცუნი.
და ყინულიანი წყალი თავზე გადაეფარა.
ცივი – ათასი ნემსივით. ჰაერი არ ჰქონდა. მან სცადა გამოსვლა, მაგრამ ყინულის კიდე ხელების ქვეშ იმსხვრეოდა. ის ხრინწიანად ეძახდა დედას, მაგრამ მისი ხმა ყინვიან ჰაერში იკარგებოდა. მისი ძალა იკლებდა.
შემდეგ კი მან გაიგონა ყეფა. დაბალი, სასოწარკვეთილი.
გამხდარი, ჭუჭყიანი, უსახლკარო ძაღლი ნაპირზე იდგა. იგივე, რომელსაც ბავშვები ხანდახან ფუნთუშებს აჭმევდნენ და უფროსები დევნიდნენ: „გადი, მყრალო!“ ის წყლისკენ გაიქცა და დაიღრინა – ხმამაღლა, სასოწარკვეთილად. შემდეგ პირდაპირ ყინულზე გადახტა.
ძაღლი მუცელზე იწვა – რომ არ ჩავარდნილიყო – და ხოხვა დაიწყო. ის ორმოს კიდეს მიაღწია. ბიჭი ძლივს მოძრაობდა. ძაღლმა კბილებით მის ქურთუკს ხელი მოჰკიდა. ის გამოქაჩა. ის უკან გადაცურდა. ის ისევ გამოქაჩა.
თავიდან არ გამოუვიდა. შემდეგ მის თათებს ქვეშ ყინული დაეცა და ბიჭი ზედაპირზე ამოვიდა. ძაღლი განაგრძობდა გამოქაჩვას – სანამ მთლიანად არ გამოათრია.
ის არ გაიქცა. მას არ ეშინოდა. ის ბიჭის გვერდით დაწვა, სხეულით ათბობდა, სახეს ილოკავდა, ერთდროულად ხიხინებდა და ტიროდა.
რამდენიმე წუთის შემდეგ, კაცი – მეთევზე – მინდორზე გაიქცა. მან ყეფვა გაიგონა. მან დაინახა ბავშვი. მან დაინახა ძაღლი, რომელიც მასთან ახლოს იყო მიხუტებული. კაცმა ქურთუკი გაიხადა, ბიჭს გადააფარა და სასწრაფო დახმარება გამოიძახა.
ბიჭი გადარჩა. ჰიპოთერმია, ძლიერი სტრესი – მაგრამ ცოცხალი.
და ძაღლი? არავინ წაიყვანა. ის საავადმყოფოს გარეთ იდგა, სანამ ბიჭი მიჰყავდათ. ის მათი სახლის კარიბჭესთან იჯდა, სანამ ბიჭი ინტრავენურ აპარატზე იწვა. არავინ დაურეკა, არავინ აჭმევდა, ის უბრალოდ დაელოდა.
სამი დღის შემდეგ, ბიჭი გაწერეს. ის მანქანიდან გადმოვიდა, ძაღლი დაინახა და მისკენ გაიქცა. ცრემლები, სიცილი და ცხელი ხელები, რომლებიც ძაღლის უხეშ ბეწვს ეჭიდებოდა.
„მან სიცოცხლე გადამარჩინა!“ – იყვირა ბიჭმა. „ახლა ჩვენია!“
დედა თავიდან ჩუმად იყო. შემდეგ მოვიდა. ძაღლი ჩუმად იჯდა, უმოძრაოდ. მხოლოდ მისი თვალები – თბილი, ქარვისფერი. გოგონამ ამოიოხრა და თქვა: „წავიდეთ სახლში“.
ახლა ძაღლს სახელი აქვს. თბილი ხალიჩა. და თასი. მაგრამ ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის, რომელიც ერთხელ ყინულივით წყლიდან ამოიღო.
და თუ ზამთარში იმავე მდინარის პირას ივლით, დაინახავთ ბიჭს, რომელიც ნაპირზე დადის – და ყოველთვის მის გვერდით, ნაბიჯ-ნაბიჯ – ძაღლს. არ იმალება. არ გარბის. თითქოს ესმის: მისი ადგილი აქ არის.
