ნოვაკების ოჯახს ყველაფერი ჰქონდა, რაც მშვიდი ცხოვრებისთვის სჭირდებოდა: მყუდრო სახლი სოფლის გარეუბანში, ვაშლის ხეხილის ბაღი, პატარა ბოსტანი და ერთგული ძაღლი, სახელად მაქსი – დიდი ნაგაზი, რომელიც ყველას უყვარდა. დღისით ის კეთილი თანამგზავრი იყო: ბავშვებთან თამაშობდა, ბალახზე იწვა და პატრონებს სიხარულით ესალმებოდა. მაგრამ როგორც კი ღამე დადგა, თითქოს რაღაც იცვლებოდა მასში.
ყოველ საღამოს, როცა გარეთ ბინდი დადგა, მაქსი ფანჯარასთან ან ვერანდაზე იჯდა და ღრენას იწყებდა. ბეწვი ყალყზე ედგა, ყურები მაღლა ეჭირა და თვალები სიბნელეში უხილავ რაღაცას მიაშტერებოდა. ყურადღებას არ აფანტავდა საჭმელი ან ბრძანებები. თითქოს იქ, ეზოს მიღმა, ვიღაც იდგა, მხოლოდ ძაღლისთვის ხილული.
თავიდან ნოვაკებს ეგონათ, რომ მაქსი მეზობლების კატებზე, ზღარბებზე ან ენოტებზე რეაგირებდა. „ეს ნორმალურია; ბოლოს და ბოლოს, სოფელია“, – თქვა მამამ. მაგრამ ღამე ღამეს იგივე ხდებოდა. მაქსი ღრიალებდა, ხანდახან ისე დიდხანს და მჭრელი ყმუილით, რომ ყველა შიგნიდან ციოდა.
მეზობლებმა უცნაურობები შენიშნეს. ერთ დილით მეზობელმა ოჯახის დედას უთხრა:
„თქვენი ძაღლი ყოველ ღამე გიჟდება. უბრალოდ შეხედეთ, იქნებ მგლები დადიან იქვე“.
მაგრამ ახლოს არც მგლები და არც გარეული ცხოველების კვალი არ ჩანდა.
ერთი კვირა გავიდა. მაქსი არ ნებდებოდა: ის სულ უფრო და უფრო დაჟინებით ღრიალებდა, თითქოს ყოველ ღამე სიბნელე ახლოვდებოდა. ბავშვები საღამოობით ეზოში გასვლას წყვეტდნენ და უფროსებიც კი უხერხულად გრძნობდნენ თავს.
ერთ დღეს, მამამ, ფარნით შეიარაღებულმა, გადაწყვიტა შეემოწმებინა, რა აწუხებდა ძაღლს ასე ძალიან. მაქსმა შარვლის ფეხზე ხელი მოქაჩა, თითქოს ევედრებოდა, არ წასულიყო. მაგრამ ეზო ცარიელი იყო. მხოლოდ ქარი შრიალებდა ხის ტოტებს.
მეორე ღამეს მამა ისევ გავიდა. ამჯერად, ძაღლი სიტყვასიტყვით მის წინ იდგა, ღრიალებდა და ვერანდას მიღმა გასვლის საშუალებას არ აძლევდა. „რისი გეშინია ასე ძალიან?“ „- ჩაილაპარაკა მან, მაგრამ თავად იგრძნო, როგორ გახდა მის გარშემო ჰაერი უცნაურად სქელი და მძიმე.
რამდენიმე დღის შემდეგ დედამისმა შენიშნა, რომ მაქსის ღრენა მხოლოდ გასართობად არ იყო: ის ყოველთვის ბაღის იქით ერთსა და იმავე ადგილს იყურებოდა, სადაც ვიწრო ბილიკი ტყისკენ მიდიოდა. იმ ღამეს დედამისს ეგონა, რომ ღრენასთან ერთად კიდევ ერთი ხმა გაიგო – ჩუმი ჩურჩული. გადაწყვიტა, რომ ეს მისი ფანტაზია იყო, მაგრამ გული ისე ძლიერად უცემდა, რომ გათენებამდე ვერ დაიძინა.
ოჯახმა ფანჯრების დახურვა და ფარდების მჭიდროდ ჩამოწევა დაიწყო. მაგრამ ამან ძაღლი ვერ შეაჩერა. მაქსი ღრენდა და კარს თათებით ურტყამდა, გარეთ გასვლას ცდილობდა.
შაბათ საღამოს, როდესაც მთელი ოჯახი მისაღებ ოთახში შეიკრიბა, მაქსი მოულოდნელად წამოხტა, თითქოს ვიღაც შენიშნა. კარისკენ გაიქცა და ყეფდა – და სწორედ ამ დროს, ფანჯარას მიჯაჭვულმა ბავშვებმა იყვირეს:
„იქ ვიღაცაა!“
მამა ფანჯარასთან გაიქცა და გაიყინა. ეზოს კიდეზე, სადაც ძველი ვაშლის ხის ჩრდილი იწყებოდა, მართლაც იყო… ფიგურა იდგა. კაცი. ის არ იძვროდა, მხოლოდ სახლისკენ იყურებოდა.
„ალბათ მეზობელია“, – სცადა ეთქვა მამამ, მაგრამ ხმა უკანკალებდა.
ეზოში პროჟექტორი ჩართეს, მაგრამ იმ მომენტში ფიგურა გაქრა. მაქსი გათენებამდე ყეფდა.
იმ დღიდან მოყოლებული, სახლში შფოთვა იზრდებოდა. ყოველ ღამე მაქსი უფრო და უფრო მძვინვარედ ღრენდა. ზოგჯერ ისეთი შეგრძნება ეუფლებოდა, თითქოს ვიღაც უხილავს ელაპარაკებოდა: ღრენდა, ჩერდებოდა, ისევ ღრენდა.
ორშაბათ საღამოს მამამ გადაწყვიტა სათვალთვალო კამერის დაყენება. ის ვერანდაზე დადგა და ტყისკენ მიმავალი ბილიკისკენ მიმართა. მაქსი მთელი ღამე არ გასულა ამ ადგილიდან.
მეორე დილით მათ კადრები გადახედეს. კადრი ცარიელი იყო. მაგრამ შუაღამისას კამერამ უცნაური რამ დააფიქსირა: გამოსახულება კანკალებდა, ციმციმებდა და რამდენიმე წამის განმავლობაში ობიექტივში სილუეტი გამოჩნდა. მაღალი ფიგურა გრძელ პალტოში. სახე უხილავი იყო. „ეს შეცდომაა“, – ჯიუტად თქვა მამამ.
მაგრამ დედა ისე ძლიერად კანკალებდა, რომ ყავას ძლივს იჭერდა. ჭიქა.
მომდევნო ღამეს ოჯახი ხმამაღალი ყეფის ხმამ გააღვიძა. მაქსი თითქოს გაგიჟდა – ის ხტუნაობდა, წინ მიიწევდა, ბეწვი ყალყზე ედგა.
„შეხედე!“ – იყვირა ქალიშვილმა და ფანჯრიდან მიუთითა.
ეზოს ბოლოს, ხეების უკნიდან ისევ ჩრდილი გამოჩნდა. სიბნელიდან ნელა გამოვიდა კაცი. მაქსი ისე ხმამაღლა ღრიალებდა, რომ ფანჯრები შეირყა.
ოჯახი ფანჯარასთან გაიყინა. უცნობი ვერანდას მიუახლოვდა და ფარნის კიდესთან გაჩერდა. მისი ხმა ჩუმი, მაგრამ მკაფიო იყო:
„ვიცი, რაც იპოვე“.
მამა გაფითრდა. ოჯახში არავის არაფერი უპოვია. ან… რაღაცაზე ლაპარაკობდა, რაც ჯერ არ აღმოუჩენიათ?
მაქსი ისე სასოწარკვეთილად ღრიალებდა, თითქოს ყველა სიტყვა ესმოდა.
