გამთენიისას სანაპიროსთან ჰაერი მშვიდი და ნესტიანი იყო, თითქოს ქარიშხლის წინ. მაგრამ ქარიშხალი არ იყო – პირიქით, ზღვა ქრებოდა. წყალი სწრაფად იხევდა ნაპირიდან და ტოვებდა სველი ქვიშის, მოლიპულ კლდეებისა და მბზინავი ნიჟარების გრძელ მონაკვეთებს.
სენტ-კლერის სანაპირო ქალაქის მაცხოვრებლები უცნაური ღრიალის ხმამ გააღვიძა. როდესაც ისინი სანაპიროს მიაღწიეს, დაინახეს, რომ ოკეანე ასობით მეტრით უკან დაიხია.
სადაც გუშინ ტალღები ეხეთქებოდა, ახლა ფართო, ცარიელი ვაკე იყო გადაჭიმული, რომელიც დილის ფერმკრთალ მზეზე ბრწყინავდა.
„მთელ ცხოვრებაში ასეთი რამ არასდროს მინახავს“, – თქვა ხანდაზმულმა მეთევზემ მარტინ დოილმა, რომელიც ქვიშაში კოჭებამდე იდგა. „ოკეანე ასე ადვილად არ აკეთებს საქმეს“.
მის გვერდით იდგა დოქტორი ელიზაბეტ გრეი, საზღვაო გეოლოგი, რომელიც სენტ-კლერში კონფერენციაზე იყო ჩასული. მან სცენა კამერით გადაიღო, თვალების ურწმუნოდ.
„ეს ბუნებრივი დაცემა არ არის“, – თქვა მან. „რაღაცამ გამოიწვია წყლის უკან დახევა… ძალიან შორს“.
ჯგუფი ნელა დაეშვა ზღვის ფსკერზე. ჰაერში მარილისა და ტალახის სუნი იდგა, ნიჟარები კი ფეხქვეშ ტკაცუნობდნენ. მაგრამ მალე მათი ყურადღება ქვიშაში მოელვარე უცნაურმა რაღაცამ მიიპყრო.
„ეს რა არის?“ – ჩურჩულით იკითხა ვიღაცამ.
ნესტიან ზღვის ფსკერზე ათასობით პაწაწინა ლითონის ობიექტი ეყარა, რომლებიც მინიატურულ სფეროებს, ცილინდრებსა და სპირალებს ჰგავდნენ. ისინი ბრწყინავდნენ, თითქოს ახლად გაპრიალებულიყვნენ. ზოგი სუსტ მოლურჯო ელვარებას ასხივებდა, ზოგი კი პულსირებდა, თითქოს სუნთქავდა.
ელიზაბეთმა დაიჩოქა და ერთი აიღო. ცივი, იდეალურად გლუვი და მსუბუქი იყო.
„ეს ბუნებრივი წარმონაქმნი არ არის“, – თქვა მან ჩუმად. „ეს რაღაც ადამიანის მიერ არის შექმნილი“.
მარტინმა წარბები შეჭმუხნა.
„შესაძლოა ეს გემის ნაწილებია?“
„არცერთ გემს არ შეეძლო ასეთი კვალის დატოვება“, – უპასუხა მან. „ეს… ძალიან პატარა და ძალიან ზუსტი დეტალებია“.
შუადღისთვის მთელი ნაპირი ხალხით იყო სავსე. ზოგი ვედროებში უცნაურ ნივთებს აგროვებდა, ზოგი ვიდეოს იღებდა, ბავშვები კი თამაშობდნენ და ქვიშაში მანათობელ ბურთებს ისროდნენ. მაგრამ რაც უფრო დიდხანს რჩებოდა მზე ჰორიზონტზე, მით უფრო ძლიერდებოდა გრძნობა, რომ მათ რაღაც რიგზე არ იყო.
ერთმა ბიჭმა, სახელად ოლივერმა, ნაპოვნი ბურთი დედას მიუტანა და უთხრა: „დედა, მოძრაობს“.
ქალმა გაიცინა, მაგრამ როდესაც საგანი ხელისგულზე დაიდო, მან სინამდვილეში სუსტი ვიბრაცია იგრძნო. ბურთი პულსირებდა, თითქოს შიგნით პატარა გული ცემდა.
საღამოს ელიზაბეთმა, ადგილობრივ ფიზიკის მასწავლებელ რიჩარდ კრეინთან ერთად, პორტატული სპექტრომეტრი დაამონტაჟა. შედეგებმა შეუძლებელი აჩვენა:
„ამ ობიექტებში ლითონი არ არის…“, – თქვა მან ეკრანს დახედა. „მაგრამ ისინი ელექტრომაგნიტურ ველებს ირეკლავენ, თითქოს „იციან“, რომ მათ სწავლობენ“.
„გაიგე?“ იკითხა რიჩარდმა. „გინდა თქვა, რომ ისინი ცოცხლები არიან?“
„არ ვიცი“, – ჩურჩულით თქვა მან. „მაგრამ ისინი რეაგირებენ“.
იმ ღამეს ზღვა უძრავად იდგა. ხალხი ცეცხლს ანთებდა და არ იშლებოდა, თითქოს სხვა რამეს ელოდა. ცეცხლის შუქზე ქვიშიანი ვაკე ათასობით პაწაწინა ალით ბრწყინავდა.
შემდეგ კი მოძრაობა დაიწყეს.
თავიდან ძლივს შესამჩნევი – თითქოს ქვიშა თავად მოძრაობდა. შემდეგ უფრო სწრაფად. პაწაწინა საგნები კანკალებდნენ, ბრუნავდნენ და ერთდებოდნენ. ხაზებს ქმნიდნენ, შემდეგ სპირალებს, შემდეგ კი ბადეების ან ნიმუშების მსგავს ფორმებს.
„ღმერთო ჩემო…“ – ამოისუნთქა მარტინმა. „რაღაცას აშენებენ.“
ელიზაბეთმა ფანარი ჩართო. მის წინ ქვიშაზე ნელ-ნელა იზრდებოდა სტრუქტურა – გლუვი, ცისარტყელა, თითქმის გამჭვირვალე. ის ათასობით დაკავშირებული სფეროსგან შემდგარ გუმბათს ჰგავდა, რომელიც დროში პულსირებდა, როგორც ერთი ცოცხალი არსება.
„ეს… მექანიზმია“, – ჩურჩულით თქვა რიჩარდმა. „ან ორგანიზმი.“
პანიკაში მყოფი ხალხი ნაპირისკენ გაიქცა, ზოგი ყვიროდა, ზოგი კი სცენას ტელეფონებით იღებდა. მაგრამ არც ერთი სიგნალი არ გადაცემულა – კავშირი დაიკარგა.
შემდეგ გუმბათის ქვეშიდან ხმა ამოვიდა – დაბალი, ვიბრაციული ხმა, თითქოს ხმა პირდაპირ ოკეანის სიღრმიდან მოდიოდა. მათ ფეხქვეშ მიწა კანკალებდა. და სწორედ ამ დროს, ჰორიზონტზე წყლის კედელი გამოჩნდა.
„ცუნამი!“ – იყვირა ვიღაცამ.
ელიზაბეთს მხოლოდ უკან მოხედვის დრო ჰქონდა. გუმბათი ერთი წამით თვალისმომჭრელი შუქით აელვარდა – შემდეგ კი გაქრა, თითქოს ჰაერში გაიფანტა.
როდესაც ტალღა ნაპირს შეეჯახა, ზღვამ ყველაფერი წაიღო. ადამიანები, კარვები, ნაკვალევი, მანათობელი სფეროები.
…მეორე დილით, როდესაც წყალი დაბრუნდა, ნაპირი ცარიელი იყო. სველ ქვიშაზე მხოლოდ მკრთალი ნაკვალევი დარჩა, როგორც ასობით პაწაწინა არსების ანაბეჭდი, რომლებიც ზღვაში ბრუნდებოდნენ.
ელიზაბეთ მოგვიანებით გაიღვიძა, სანაპიროს ზემოთ, კლდეზე. მის ხელში პატარა სფერო ედო, რომელიც შიგნიდან სუსტად პულსირებდა.
ის მას უყურებდა, თვალების დახამხამებით.
„ჩვენ გვეგონა, რომ ზღვა უკან დაიხია“, – თქვა მან ჩუმად. „მაგრამ სინამდვილეში… ვნახოთ“.
