„თოკს ჰგავდა… სანამ არ ამოისუნთქა.“ 🪱👁️ მივუახლოვდი და თოკი მოძრაობას შეუდგა. არა გველი. არა შლანგი. არამედ რაღაც ცოცხალი… და იდეალურად სინქრონიზებული, თითქოს ერთი გონება ასობით სხეულს მართავს. ექსპერტებიც კი გაოგნებულები იყვნენ. რა ვნახე სინამდვილეში იმ დილით? სიმართლე შეიძლება უფრო უცნაური იყოს, ვიდრე თქვენ გგონიათ. სრული ისტორია ქვემოთ მოცემულ სტატიაში 👇
ეს იყო მშვიდი დილა, როგორც ნებისმიერი სხვა. მზე ახალი დაწყებული ჰქონდა ეზოს გათბობა, როდესაც შევნიშნე რაღაც გაჭიმული ბალახის კიდეზე – გრძელი, ფერმკრთალი, დაგრეხილი თოკი. ვივარაუდე, რომ ეს თოკი იყო. იქნებ ძველი შლანგი. არაფერი, რაც მეორედ შეხედვის ღირსი არ არის.
შემდეგ ის შეირყა.
გავიყინე.
გული ამიჩქარდა. გველი იყო? ტოტი, რომელიც ნიავმა მოიცვა? ტელეფონი ავიღე და სწრაფად გადავიღე ფოტო, არ ვიყავი დარწმუნებული, რას ვხედავდი. შემდეგ მივუახლოვდი – ნელა, ფრთხილად. და რაც უფრო ვუახლოვდებოდი, მით უფრო უცნაური ხდებოდა.
ეს თოკი არ იყო.
ეს გველი არ იყო.
ის ცოცხალი იყო.
ჩემს წინ გრძელი, იდეალურად ორგანიზებული ჯაჭვი იშლებოდა პაწაწინა მუხლუხოებისგან – სულ მცირე 150 მუხლუხოსგან – რომლებიც უწყვეტ ხაზზე დაცოცავდნენ. არანაირი ხარვეზი. არანაირი ქაოსი. მხოლოდ ერთი, მოძრავი სვეტი, როგორც ცოცხალი ძაფი გაზონზე.
30 წუთის განმავლობაში იქ ვიდექი, სრულიად მოჯადოებული. ისინი თავიდან კუდზე უცნაური სიზუსტით მოძრაობდნენ, თითქოს რაღაც უხილავი კოდით იყვნენ დაკავშირებულნი. არავინ არღვევდა ფორმაციას. არავინ გადაუხვევია.
სად მიდიოდნენ? და რატომ ასე?
ცნობისმოყვარეობამ მომიცვა და პასუხების ძებნა დავიწყე. აღმოჩენილმა მხოლოდ საიდუმლო გააღრმავა.
მეცნიერები ამ ქცევას „პროცესიულ მოძრაობას“ უწოდებენ, რაც შეინიშნება რამდენიმე კონკრეტულ სახეობაში, როგორიცაა ფიჭვის პროცესიული ან ტომარა-თავშესაფარში მყოფი მუხლუხოები. მაგრამ ამდენი მუხლუხოს ნახვა? ეზოში? ეს იშვიათია. ზოგიერთი ექსპერტი თვლის, რომ ეს გადარჩენის ტაქტიკაა – ერთად გადაადგილებით, ისინი უფრო დიდები და მტაცებლებისთვის უფრო დამაშინებლები ჩანან.
სხვები ვარაუდობენ, რომ ეს ნავიგაციური ინსტრუმენტია. წამყვანი მუხლუხოები ფერომონურ კვალს ტოვებენ, დანარჩენები კი მიჰყვებიან. თუმცა, ეს მაინც არ ხსნის მათ შორის მანძილის თითქმის მათემატიკურ სიზუსტეს – ან იმას, თუ როგორ მოძრაობდნენ ისინი იდეალურ სინქრონიზაციაში, თითქოს ნაწილებისგან შემდგარი არსება იყოს.
კიდევ ერთი თეორია? ენერგიის შენარჩუნება. წინ მდგომი მუხლუხოები წინააღმდეგობას კვეთენ, ხოლო უკან მდგომი მუხლუხოები გაწმენდილი ბილიკით სარგებლობენ. ზოგიერთი მკვლევარი ფიქრობს, რომ შესაძლოა დროთა განმავლობაში პოზიციებიც კი შეიცვალონ, თუმცა მე ეს არ მინახავს.
რაც ნამდვილად მაშფოთებდა, ეს იყო:
ირგვლივ არავის უნახავს მსგავსი რამ. არც ჩემს მეზობლებს. არც ადგილობრივ ველური ბუნების ფორუმებს. რამდენიმე ენტომოლოგსაც კი, ვისაც დავუკავშირდი, არ შეეძლო ნათლად აეხსნა, თუ რატომ ხდებოდა ეს აქ და ახლა.
ზოგი ამბობდა, რომ ეს შეიძლება კლიმატთან დაკავშირებული ყოფილიყო – უჩვეულოდ დიდი ლუქი, რომელიც ტემპერატურის ცვლილებით იყო გამოწვეული. სხვები მიუთითებდნენ ნიადაგის ქიმიის ცვლილებებზე ან ჰაბიტატის დაკარგვის გამო მიგრაციაზე. ზოგიერთმა ივარაუდა, რომ ეს უბრალოდ ბუნების მიერ გაკეთებული რაღაც იყო, რაც ჩვენ ჯერ კიდევ ბოლომდე არ გვესმის.
მაგრამ არცერთი არ იყო საბოლოო.
ახლაც კი, იმ სიურეალისტურ დილას ვიხსენებ: სიჩუმეს, მოძრაობას, შეგრძნებას, რომ რაღაცას ვხედავდი, რაც ყოველდღიურ სამყაროს არ შეესაბამებოდა. არა საშიშს. უბრალოდ… უცნობს.
ის, რაც თოკი მეგონა, გამოცანა აღმოჩნდა – ისეთი, რომელიც ჩემს ეზოში გაძვრა და ბალახში გაუჩინარდა. და ამან დამაფიქრა:
კიდევ რამდენი წარმოუდგენელი რამ გვენატრება ყოველდღე, უბრალოდ იმიტომ, რომ ორჯერ არ ვუყურებთ?
