„ბუნების მოყვარულთა ერი… მაგრამ უკანა ეზოში პომიდორი არ აქვთ?“ 🌱❄️ფინეთში ნახავთ სუფთა ტბებს, ველურ მოცვსა და გაუთავებელ ტყის ბილიკებს — მაგრამ იშვიათად ბოსტნეულის ბაღებს. მკაცრი ზამთარი, მოკლე ზაფხული, კლდოვანი მიწა და კულტურა, რომელიც გუთნით დამუშავებასზე მეტად შეგროვებას ამჯობინებს, კარგად ხსნის სიტუაციას. რატომ არ თხრიან ფინელები მიწას? წაიკითხეთ სრულად 👇
ფინეთი ცნობილია სუფთა ჰაერით, თვალწარმტაცი პეიზაჟებითა და ბუნებისადმი ღრმა სიყვარულით. ამიტომაც შეიძლება გაგიკვირდეთ, რომ ქვეყანაში, სადაც ბევრს პირადი სახლი აქვს, უკანა ეზოში ბოსტნეულის ბაღები იშვიათია. თუ ფინურ უბნებს ან სოფელს მოავლებთ თვალს, შეამჩნევთ მწვანე გაზონებსა და ყვავილების გრძელ ნაკვეთებს — მაგრამ თითქმის ვერ ნახავთ კარტოფილის ან პომიდვრის ბუჩქებს. რატომ ხდება ასე?
მოდით, ძირეულ საკითხს შევეხოთ: ფინეთის კლიმატი ბაღჩისთვის არცთუ ხელსაყრელია. ხანგრძლივი და მკაცრი ზამთარი, ძალიან მოკლე ზაფხული — ეს ყველაფერი იწვევს იმას, რომ მებაღეობის სეზონი მხოლოდ 3–4 თვე გრძელდება, თუნდაც ქვეყნის სამხრეთ ნაწილში. ივნისის დასაწყისში მოულოდნელმა ყინვამ ან აგვისტოს სიგრილემ შეიძლება წამებში გაანადგუროს ნაზი მცენარეები.
მაშინაც კი, როცა ამინდი დათბება, ის არაპროგნოზირებადია. ფინეთში ზაფხული შეიძლება ზედმეტად სველი ან უკიდურესად მშრალი იყოს — ორივე შემთხვევა რთულს ხდის ისეთ ბოსტნეულზე ზრუნვას, როგორიცაა პომიდორი ან კიტრი, თუ სათბური არ გაქვთ. ხოლო სათბურის მოვლა დიდ შრომასა და ენერგიას საჭიროებს, ამიტომ ბევრ ფინელს ურჩევნია, თავი აარიდოს ამ ყველაფერს.
არის კიდევ მზის შუქის პრობლემა. ფინეთში ზამთარში დღეები ძალიან მოკლეა, ხოლო ისეთი ნერგების გამოყვანა, როგორიცაა პომიდორი ან წიწაკა, ზამთარში სპეციალურ განათებას მოითხოვს. მაგრამ ფინელები პრაქტიკულები — და ხშირად ეკონომიურებიც არიან. რატომ დახარჯონ ელექტროენერგია, როცა გაცილებით მარტივია ნერგების ან ბოსტნეულის შეძენა მაღაზიაში?
დღესდღეობით ფინეთში სოფლის მეურნეობა მეტწილად კომერციულია. ადგილობრივ ფერმებსა და სასათბურე ცენტრებს უკვე გამზადებული ნერგებიც კი გააჩნიათ, ხშირად — მწიფე მოსავლით. თბილ სეზონზე გზისპირა ჯიხურები ჩნდება, სადაც ყიდიან ახალ კენკრას, ბარდას, თაფლსა და რძის პროდუქტებს. ამიტომ ფინელებს ურჩევნიათ ბოსტნეული პირდაპირ ამ ადგილებიდან იყიდონ, ვიდრე თავად მოიყვანონ.
კულტურულად, ფინური ცხოვრების წესი უფრო შეგროვებას ემხრობა, ვიდრე მოყვანას. ტყეები ყველგანაა და ტყეში სეირნობა და ველური კენკრის ან სოკოს შეგროვება საყვარელი საქმიანობაა. ზაფხულსა და შემოდგომაზე ბევრი ფინელი მიდის ტყეში მოცვის, ლინგონბერი, სოკოსა და სხვა პროდუქტების მოსაგროვებლად. ეს მშვიდობიანი და დამაკმაყოფილებელი ტრადიციაა, რომელიც ბაღის მოვლასთან შედარებით ნაკლებ შრომას მოითხოვს — და ღრმად არის ფინურ ცხოვრებაში ფესვგადგმული.
მიწის თავისებურებაც მნიშვნელოვანია. ფინეთის დიდი ნაწილი კლდოვანია ან დაქანებული — მშენებლობისთვის კარგი, მაგრამ სოფლის მეურნეობისთვის არცთუ შესაფერისი. ბოსტნეულის მოსაყვანად ხშირად საჭიროა ხარისხიანი ნიადაგის შეძენა და ტრანსპორტირება, რაც დამატებით ხარჯს ნიშნავს. ხშირად კენკრის ბუჩქებიც კი დიდ ქოთნებში მოჰყავთ, სპეციალურად შეძენილი ნიადაგით.
და რადგან მიწა ძვირია, ბევრ სახლს პატარა ეზო აქვს — რაც ბაღის გაშენებისთვის ცოტა სივრცეს ტოვებს.
ბოლოს კი, ფინური საზაფხულო სახლები — მეკი — დასვენებისთვისაა შექმნილი, არა შრომისთვის. როცა ფინელები მიემგზავრებიან სოფელში, მათ სურთ დაისვენონ, ითევზაონ, იარონ საუნაში და დატკბნენ ბუნების სიმშვიდით. ბაღის თხრა და სარეველას გამოძარცვა ამ სურათში ნაკლებად ჯდება.
და მართალი გითხრათ, მათ ეს სავსებით აკმაყოფილებთ.
თქვენ თუ ყოფილხართ ისეთ ადგილას, სადაც ბაღჩა იშვიათია? ან გირჩევნიათ ველური საკვები შეაგროვოთ, ვიდრე თავად მოიყვანოთ? გაგვიზიარეთ თქვენი აზრი კომენტარებში — სიამოვნებით მოგისმენთ!
